اسیلاتور چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟
اگر در بازارهای مالی فعال هستید، قطعا بارها اسم اسیلاتور یا اندیکاتور به گوشتان خورده است. اسیلاتورها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل نمودار هستند که در بین تحلیلگران محبوبیت بالایی را به خود اختصاص دادهاند. به دلیل سهولت استفاده و وجود ظواهر بصری، بسیاری از معاملهگران استفاده از این روش تحلیلی را به دیگر روشها ارجعیت میدهند. هرچند اسیلاتورها نیز مانند هر روش دیگری نقاط ضعف و قوت مخصوص به خودشان را دارند.
اسیلاتور چیست؟
اسیلاتورها یا نوسانگر دستهای از اندیکاتورها هستند که سعی بر پیش بینی نوسانات بازار دارند. اسیلاتورها اغلب در بازار خنثی (روند ساید) بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند. از جمله موارد استفاده اسیلاتورها به تشخیص مناطق اشباع خرید و فروش، بررسی قدرت نسبی بازار (مومنتوم) و مهمتر از همه تشخیص واگراییها میتوان اشاره کرد.
اسیلاتورها اغلب بین دو باند اشباع خرید و اشباع فروش نوسان میکنند، همانطور که گفته شد در دورههایی که بازار در حرکت ساید قرار دارد رسیدن اسیلاتور به این مناطق سیگنال خرید و فروش معتبرتری است. اما در دورههایی که بازار در چرخههای صعودی یا نزولی مطمئن قرار میگیرد، رسیدن به مناطق اشباع خرید و فروش صرفا به معنی تغییر روند نیست بلکه میتواند یک اصلاح کوتاه مدت و مقطعی در پی داشته باشد.
تمامی اسیلاتورها از نظر خطوط مرجع (مناطق اشباع خرید و فروش) و همچنین دوره زمانی نوسانها قابلیت شخصی سازی داشته و بسته به خواست تحلیلگر قابل تغییر هستند.
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورها توابعی از مسائل ریاضی هستند که دادههایی از گذشته قیمت مانند حجم معاملات، بیشینه و کمینه قیمتها، قیمت باز شدن و بسته شدن کندلها و مواردی از این قبیل را از بازار گرفته، پردازش کرده و تبدیل به دادهای تازه میکنند. معمولا اندیکاتورها اشکالی نموداری و بصری داشته که خود عاملی جذاب برای استفاده از آنها است.
بهطور کلی اندیکاتورها در دستههای مختلفی از جمله: اسیلاتورها، اندیکاتورهای روندی، اندیکاتورهای پیشرو و مواردی نزدیک به این تقسیم بندی میشوند. دسته اسیلاتورها موضوع مورد بحث ما در این مقاله خواهد بود که در ادامه به معرفی کاربرد آنها خواهیم پرداخت.
شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش
در اغلب اسیلاتورها، مانند RSI، یک باند بالایی و پایینی وجود دارد که در صورت عبور اسیلاتور از این دو باند، وارد منطقه اشباع خواهیم شد. هرچند ورود به این مناطق صرفا به معنی تغییر روند نیست و بررسی اوضاع کلی بازار، روند اصلی و شرایط بیرونی بازار بسیار حائز اهمیت است. در اغلب اسیلاتورها این دو باند با اعداد ۳۰ برای اشباع فروش و ۷۰ برای اشباع خرید نمایش داده میشود.
بررسی قدرت نسبی بازار
اسیلاتورها میتوانند قدرت نسبی بازار و تمایل به ادامه یک روند را به تحلیلگر نمایش دهند. بهعنوان مثال تصویری از نمودار بیت کوین همراه با اسیلاتور RSI برای شما آوردهایم. با نگاه به این تصویر خواهیم دید در دورهای که بیت کوین در یک روند صعودی قرار دارد، اسیلاتور هیچگاه زیر محدوده ۵۰ ورود نکرده است. محدوده ۵۰ همواره به عنوان حمایتی برای اوسیلاتور عمل کرده که نشانگر تمایل بازار به ادامه صعود و قدرت نسبی خریداران در بازار است. در جلوتر زمانی که بیت کوین به پایان روند صعودی خود میرسد، با ریزش مواجه شده و RSI به زیر محدوده ۵۰ نفوذ میکند و برای مدتها در آن منطقه میماند که این خود نشانگر ضعف در قدرت خریدار و عدم توانایی صعود است.
واگرایی
واگرایی یکی از مهمترین دادههای اسیلاتورها در تحلیل بازار است. واگرایی زمانی اتفاق میافتد که اسیلاتور بر خلاف نمودار اصلی قیمت نوسان کند.
یعنی اگر نمودار قیمتی در حال ثبت سقفهای بلاتر و اسیلاتور در حال ثبت سقفهای پایینتر باشد بین اسیلاتور و نمودار قیمت واگرایی اتفاق افتاده است. بررسی واگراییها یکی از مهمترین دادههای اسیلاتور است که اگر به طور درست استفاده شود از اعتبار بالایی برخوردار هستند. معمولا واگراییهایی که در سقف قیمتی پدید میآید هشداری برای اصلاح قیمت و واگراییهای پدید آمده در کف نوسانات سیگنالی برای صعود خواهد بود.
- گاهی اوقات واگرایی نوسانگر محدود به دو سقف یا کف نمیشود بلکه یک روند کامل را با قیمت واگرایی میدهد. این نوع واگراییها بسیار معتبر بوده و قدرت برگرداندن یک روند بلند مدتی یا میان مدتی را در خود دارد. (به عکس زیر توجه کنید)
جمعبندی
در تحلیل تکنیکال هیچگاه نباید تنها به یک عامل بسنده کرد و وارد معامله شد. هیچ ابزاری در تحلیل تکنیکال کامل نبوده و هرکدام نقاط ضعف و قوت به خصوص خود را دارند. شخصیسازی یک استراتژی از الزامات مهم برای موفقیت یک معاملهگر است. شاید یک استراتژی برای یک معاملهگر کارساز بوده و برای معاملهگر دیگری نباشد. پس برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفهای باید با توجه به شناخت از شخصیت خود استراتژی مناسب را پیادهسازی کنید. به هرحال شناخت درست از ابزارهای مختلف میتواند تاثیر مثبتی در تحلیل بازار داشته باشد.