NFT چیست؟ آشنایی با دنیای محبوب محتوای انحصاری!

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و گسترش کاربرد ارزهای دیجیتال در اقتصاد، بیش از گذشته NFT چیست و چه ماهیتی دارد، موضوع مهمی شده است. NFTها بسیار در معرض استفاده عموم قرار گرفته‌اند. از علاقه مندان به ارزهای دیجیتال در رسانه‌های اجتماعی گرفته تا سلبریتی‌هایی مثل اسنوپ داگ، در مورد NFTها یا توکن‌های غیرقابل مثلی صحبت می‌کنند. مجموعه‌‌های هنری دیجیتال ان اف تی مثل Bored Ape Yacht Club و CryptoPunks میلیون‌ها دلار فروخته‌اند. این در حالی است که بازار ارزهای دیجیتال با فروش‌های سنگینی مواجه شده است. اما در سایت مطرح خرید و فروش NFT یعنی Opensea بیش از ۱ میلیون کاربر درحال خرید و فروش این توکن‌های غیر مثلی هستند.

NFT چیست؟

هر NFT دارای یک آدرس منحصر به فرد است که در بلاکچین وجود دارد، یک دفتر کل یا پایگاه داده که تراکنش‌ها را ثبت می‌کند. اگر یک NFT از تصویر Bored Ape یا یک کلیپ ویدیویی را خریداری کنید، هر کدام یک کد منحصر به فرد را دارند که نشان می‌‌دهد، این ان اف تی متعلق به شماست. شما به NFT خود از طریق یک کلید خصوصی که به بلاکچین متصل می‌شود و اثبات مالکیت را نشان می‌دهد، دسترسی پیدا می‌کنید.

NFT مخفف چیست؟

توکن غیر قابل مثلی یا NFT یک قرارداد دیجیتالی است که نشان دهنده مالکیت رسانه‌های دیجیتالی مانند هنر، موسیقی، ویدئو، نوشته، میم و حتی اشیاء دنیای واقعی مانند کفش‌های کتانی و املاک و مستغلات است. Non-fungible در لغت به معنای منحصر به فرد است. اسکناس دلار قابل مثلی است؛ زیرا اگر اسکناس دلاری را با اسکناس دلاری دیگر مبادله کنید، در نهایت همان پول را خواهید داشت. اما در ان اف تی این منحصر به فرد بودن است که آن را از سایر دارایی‌ها متمایز می‌کند.

آیا NFTها قابل کپی کردن هستند؟

اما سوالی که ذهن مخاطب با آن درگیر می‌شود، این است که آیا مردم نمی‌توانند، تصاویر میمون‌های Bored Apes را به صورت آنلاین مرور کنند و آن‌ها را در تلفن یا رایانه خود ذخیره کنند؟ بله، می‌توان آن‌ها را ذخیره کرد. (اگرچه بسته به محتوا، ممکن است با برخی از مشکلات کپی رایت مواجه شوید.) با این حال، این یکی از دلایلی است که منتقدان ان اف تی آن را چیزی بیش از یک حقه دیجیتال نمی‌نامند. اما برای شخصی که در بلاکچین مالک این دارایی است، این NFT ارزش پولی زیادی دارد. در واقع، مجموعه ای از ۱۰۱ NFT از Bored Ape Yacht Club به قیمت بیش از ۲۴ میلیون دلار در سال ۲۰۲۱ فروخته شد.

چگونه NFTها را معامله کنیم؟

NFTها بر روی بلاکچین قرار می‌گیرند. اما بیشتر ان اف تی ها با اتر (Ethereum) معامله می‌شوند و در بلاکچین اتریوم وجود دارند. شما می‌توانید NFTها را از طریق بازارهای آنلاین مانند: OpenSea، Rarible و Nifty Gateway خریداری کنید. اما ابتدا به یک کیف پول رمزنگاری شده نیاز دارید که به شما این امکان را می‌دهد که انواع مختلف ارزهای دیجیتال مورد استفاده برای خرید ان اف تی را ذخیره کنید. شما می‌‌توانید، ارزهای رمزنگاری شده را از طریق صرافی‌های بزرگ مانند: Binance و Coinbase یا از طریق برنامه‌های سرمایه‌ گذاری مانند: Robinhood، SoFi و Webull خریداری کنید.

چه فاکتورهایی NFTها را ارزشمند می‌کند؟

مانند تمام دارایی‌ها و بازارهای اقتصادی، عرضه و تقاضا محرک‌های اصلی بازار NFT برای قیمت هستند. به دلیل ماهیت کمیاب NFTها و تقاضای زیاد گیمرها، کلکسیونرها و سرمایه گذاران، مردم اغلب آماده‌اند تا پول زیادی برای آن‌ها بپردازند. برخی از ان اف تی ها نیز این پتانسیل را دارند که صاحبان خود را به درآمد زیادی برسانند. برای تعیین این که چه چیزی یک ان اف تی را ارزشمند می‌کند، چهار جنبه کلیدی وجود دارد:

تفاوت NFT با ارز دیجیتال

NFTها با ارزهای دیجیتال در تضاد هستند؛ زیرا آن‌ها قابل مثلی هستند و توکن‌های قابل مثلی به واحدهای کوچک‌تر تقسیم می‌شوند. برای مثال، می‌توانید، بیت‌ کوین‌ها را به ساتوشی تقسیم کنید. اما ان اف تی ها را نمی‌توان مانند بیت کوین به واحدهای کوچک‌تر تقسیم کرد. یک داده منحصر به فرد وجود دارد که معمولاً کمیاب و محدود است.

چرا NFTها دارای اهمیت هستند؟

توکن‌های غیر قابل مثلی به دلیل انقلابی که در فضای بازی‌ها و کلکسیون‌ها ایجاد کرده‌اند؛ میان کاربران و شرکت‌های رمزارز محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. از ژوئن ۲۰۱۷ در مجموع ۲۵ میلیارد دلار برای NFTها هزینه شده است. NFTها فرصتی را برای گیمرها و کلکسیونرها، فراهم می‌کند تا به مالکان تغییرناپذیر آیتم‌های درون بازی و سایر دارایی‌های منحصر به فرد تبدیل شوند. آن‌ها همچنین می‌‌توانند اقلام دیجیتالی فردی را که در طول بازی به دست می‌‌آورند؛ مانند: لباس‌ها، آواتارها و ارز درون بازی در بازار ثانویه بفروشند.

برای هنرمندان، فروش آثار هنری به شکل دیجیتال به طور مستقیم و بدون واسطه یکی از مزایا و اهمیت‌های ویژه ان اف تی است که حد و مرزهای جغرافیایی را از بین برده و اجازه کسب درآمد را به هنرمندان می‌دهد. حق امتیازها می‌توانند در آثار هنری دیجیتال برنامه ریزی شوند، به طوری که تا خالق اثر هنری هر بار که اثری را به صاحب جدید فروخت؛ درصدی از سود فروش را دریافت کند.

گران‌ترین NFTها کدامند؟

۱- The Merge

The Merge یک اثر هنری دیجیتال است که توسط یک هنرمند دیجیتال ناشناس به نام PAK ساخته شده است. در ۶ دسامبر ۲۰۲۱ به قیمت ۹۱.۸ میلیون دلار در بازار غیرمتمرکز NFT Nifty Gateway فروخته شد. با این حال، این قطعه به ۳۱۲۶۸۶ قطعه تقسیم شد و بین ۲۸۹۸۳ خریدار توزیع شد. نکته جالب اینجاست که The Merge یک اثر هنری منفرد بود که از مجموعه‌ ای از «توده‌ها» تشکیل شده بود که کاربران می‌‌توانستند آن را بخرند. تا پایان فروش آثار The Merge، در مجموع ۹۱.۸ میلیون دلار خرج شد که آن را به گران‌ترین ان اف تی فروخته شده تا به امروز تبدیل کرد.

۲- Everydays: The First 5000 Days

Everydays: The First 5000 Days یک اثر هنری ان اف تی است که توسط Michael Winkelmann، هنرمند دیجیتال معروف به Beeple ساخته شده است. این اثر هنری در حراج کریستیز با پیشنهاد اولیه تقریباً ۱۰۰ دلار توسط مشتریان سنتی به حراج گذاشته شد. اما پیشنهادهای بزرگ‌تر توسط علاقه مندان به ارزهای دیجیتال ارائه شد. Beeple با فروش شش رقمی مانند Crossroads در جامعه هنری رمزنگاری مشهور بود؛ بنابراین در فوریه ۲۰۲۱ تنها یک ساعت طول کشید تا این قطعه به بیش از ۱ میلیون دلار برسد.

۳- Beeple, Human One

“انسان یک مجسمه پویا و حیات زا است” عنوان سومین ان اف تی گران در جهان است که توسط Beeple ساخته شده است. این NFT شامل یک فضانورد است که در محیط‌های متحرک سرگردان است و بسته به هنرمند می‌تواند تغییر کند. این مفهوم سرمایه‌گذاران بسیاری را در حراج کریستیز جذب کرد.

انواع NFTها

در این جا به چند نوع مختلف از NFTها اشاره می‌کنیم:

هنرهای دیجیتال

هنر دیجیتال یکی از محبوب‌ترین اشکال ان اف تی است. طبق اعلام شرکت داده بلاکچین Chainalysis، تا پایان سال ۲۰۲۱، ارزش بازار ان اف تی هنر دیجیتال به ۴۱ میلیارد دلار رسید. این با بازار هنرهای زیبای معمولی قابل مقایسه است که در آن زمان ۵۰ میلیارد دلار ارزش داشت.

گیف‌ها

برای کسانی که نمی‌دانند، GIFها تصاویر متحرکی هستند که از طریق تلفن همراه و اینترنت به اشتراک گذاشته می‌شوند. احتمالا قبلا از این‌ها استفاده کرده‌اید. آن‌ها به صورت آنلاین رایگان هستند. اما این باعث نشد که یک کلکسیونر ۶۹۰۰۰۰۰ دلار از ان اف تی GIF محبوب Nyan Cat کم کند. این GIF دارای یک گربه پرنده با یک پاپ تارت به عنوان بدن خود است.

کلیپ و ویدیوهای

ویدیوهای NFT بسیار محبوب هستند. هر چیزی از یک کلیپ کوتاه YouTube گرفته تا صحنه گل یک مسابقه فوتبال را می‌توان ان اف تی قرار داد. مانند هر ان اف تی، این ویدیوها حاوی کدهای شناسایی منحصر به‌ فردی هستند که در زنجیره‌های بلوکی وجود دارند و مالکان آن را تأیید می‌‌کنند. به نظر چیز مهمی نیست؛ هر کسی می‌‌تواند یک ویدیوی YouTube را به صورت رایگان تماشا کند. اما NFTهای یوتیوب صدها هزار دلار فروخته‌اند. به عنوان مثال: ویدیوی وایرال YouTube در سال ۲۰۰۷ “چارلی انگشت من را گاز گرفت” به قیمت ۷۶۰۹۹۹ دلار در سال ۲۰۲۱ فروخته شد.

بازی‌های ویدیویی

در سال ۲۰۲۱ بازی آنلاین CryptoKitties در بین علاقه مندان به ارزهای دیجیتال محبوبیت زیادی پیدا کرد. این بازی به بازیکنان اجازه می‌دهد تا NFTهای منحصر به فرد، بچه گربه‌های دیجیتال را بخرند، بفروشند و پرورش دهند. برای نوزادان دهه ۹۰، این خاطراتی از Pokemon، Tamagochi و GigaPets را تداعی کند. امروزه می‌‌توانید NFT‌های مرتبط با آیتم‌های بازی، مانند یک لباس انحصاری برای یک شخصیت را خریداری کنید. با این حال، NFTها بحث‌هایی را در میان جامعه بازی ایجاد کرده‌اند. بسیاری از گیمرها آن را به‌ عنوان یک طرح پول‌ ساز می‌‌بینند تا راهی برای بهبود تجربه بازی.

آیا NFTها سرمایه گذاری خوبی هستند؟

برخی از کارشناسان معتقدند NFTها سرمایه گذاری خوبی نیستند. جیمز وانگ، رئیس توکن‌‌ها در Amun (صادرکننده ارزهای دیجیتال) درباره NFTها هشدار می‌‌دهد: “آن را به عنوان یک سرمایه‌ گذاری تلقی نکنید. آن را به عنوان یک حدس و گمان تلقی کنید. روی یک ان اف تی یا مجموعه معامله نکنید. پروژه‌های مختلف را دنبال کنید تا فرصتی برای یادگیری و تکرار داشته باشید.”

در ادامه با خطرات، نوسانات و کلاهبرداری‌ها در حوزه ان اف تی بیشتر آشنا می‌شویم:

خطرات NFT

NFTها از نظر فنی یک کلاس دارایی نیستند. آن‌ها نوعی از فناوری بلاکچین هستند که نشان دهنده مالکیت چیزی مانند یک تصویر، یک ویدیو یا لباس است. به خود ان اف تی به عنوان یک سند مالکیت دیجیتالی فکر کنید که اعلام می‌کند، شما مالک آن میمون کارتونی هستید. بنابراین شما واقعا باید ارزش آن چه ان اف تی به آن گره خورده است را درک کنید.

به عنوان مثال، مجموعه‌ ای از آواتارها مانند Bored Ape Yacht Club می‌‌توانند، با مبلغ زیادی به فروش برسند. امروزه این مجموعه‌ها محبوب هستند؛ اما اگر شوق ان اف تی از بین برود و مردم به سمت چیز بزرگ بعدی بروند چه می‌شود؟ پر بازدیدترین مجموعه‌های امروز را از بین می‌برد و ممکن است، شما با چیزی بی ارزش مواجه شوید.

نوسانات NFT

فضای ان اف تی فضایی بسیار پر نوسان است؛ شبیه به فضای رمزنگاری و هر چیزی که شامل ابعاد متاورس و وب ۳ می‌باشد. سینا استاوی، یک سرمایه‌ گذار برجسته ارزهای دیجیتال، یک NFT از اولین توییت جک دورسی، یکی از بنیان گذاران توییتر را به قیمت ۲.۹ میلیون دلار در مارس ۲۰۲۱ خریداری کرد. در آوریل ۲۰۲۲، او آن را به حراج گذاشت و بالاترین پیشنهادی که داشت، پیشنهادی حدود ۱۴۰۰۰ دلار بود.

پت وایت، یکی از بنیان گذاران و مدیرعامل Bitwave، می‌گوید: «NFTها ذاتا دارایی‌های سوداگرانه و بسیار فرار هستند که خطرناک هستند. گاهی اوقات همه چیز خوب است، مانند زمانی که با قیمت ۷۶۰۰ دلار ان اف تی ای را خریداری کرده‌اید، یک شبه صد برابر رشد می‌کند. گاهی اوقات بد است، مانند زمانی که ان اف تی که به قیمت ۲.۹ میلیون دلار خریداری کردید، نمی‌تواند پیشنهادی بیش از ۱۴۰۰۰ دلار دریافت کند.

کلاهبرداری NFT

مانند هر بازار مالی دیگر، NFTها از کلاهبرداری‌هایی مانند عملیات فیشینگ مصون نیستند. این موارد شامل فریب دادن افراد توسط هکرها می‌شود تا کلیدهای کیف پول رمزنگاری یا عبارات اولیه خود را واگذار کنند. سپس از این اطلاعات برای سرقت محتوای کیف پول از جمله ان اف تی استفاده می‌کنند.

در فوریه ۲۰۲۲، هکرها یک طرح فیشینگ راه اندازی کردند و بیش از ۱.۷ میلیون دلار ان اف تی از کاربران در OpenSea، یکی از بزرگ‌ترین بازارهای ان اف تی، به سرقت بردند. اوایل همان سال، تاد کرامر، مجموعه دار و گالریست نیویورکی، ادعا کرد که هکرها بیش از ۲ میلیون دلار از NFTهای او را دزدیده‌اند. کلاهبرداری‌های پرمخاطب مانند این‌ها از نظر تئوری می‌توانند به از بین بردن هیاهوی پشت ان اف تی و در نتیجه ارزش آن‌ها کمک کنند. طبق گزارش سایت داده NonFungible، در واقع، میانگین روزانه فروش ان اف تی در هفته دوم می ۲۰۲۲ نسبت به بالاترین میزان در سپتامبر ۹۲ درصد کاهش یافت.

جمع بندی

سرمایه گذاری در NFTها یکی از پر ریسک‌ترین و خطرناک‌ترین نوع سرمایه گذاری هستند. این که برای مدت طولانی بر روی یک توکن غیرمثلی NFT سرمایه گذاری کنید، یک اشتباه بزرگ است. اما صرف نظر از این که چه اتفاقی برای این بازار می‌افتد، فناوری پشت آن باقی خواهد ماند.

از نظر امنیتی، از کیف پول‌های سخت‌ افزاری رمزنگاری یا «کیف‌ پول‌های سرد» به جای کیف‌ پول‌های دیجیتال استفاده کنید و هرگز کلید بازیابی خود را در اختیار کسی قرار ندهید. اگر کلید بازیابی شما گم یا دزدیده شود، اساسا ان اف تی خود را برای همیشه از دست می‌دهید و هیچ نهاد نظارتی مسئول کمک به شما برای بازگرداندن آن نیست.

سوالات متداول