دیفای چیست؟ تفاوت امور مالی غیر متمرکز و متمرکز

دیفای Defi یا امور مالی غیرمتمرکز یعنی ارائه محصولات و خدمات مالی مختلف، بدون نیاز به نهادهای مرکزی و در بستر بلاکچین است. محصولات و خدمات دیفای شامل وام‌دهی و وام‌گیری بدون وثیقه، صرافی‌های غیرمتمرکز، خدمات پولی بانکی، استیکینگ و ییلد فارمینگ و… می‌باشد.

دیفای چیست؟

امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای از فناوری‌های نوظهور برای حذف اشخاص ثالث و موسسات متمرکز بر تراکنش‌‎های مالی استفاده می‌کند. کنترل بانک‌ها و سازمان‌ها روی پول، محصولات و خدمات مالی کاملاً در این سیستم برداشته شده است. دیفای به کاربران اجازه می‌دهد تا کلیه فرایندهای مورد استفاده در بانک‌ها را بدون حضور خود بانک‌ها و با سرعت بیشتر انجام دهند؛ اموری از قبیل سود گرفتن، وام گرفتن، وام‌دهی، خرید سرمایه، مبادله دارایی‌ها و… چند ویژگی جذاب امور مالی از قبیل زیر هستند:

تاریخچه دیفای

گروهی از کارآفرین‌ها و توسعه دهنده‌های اتریوم در سال ۲۰۱۸ دیفای را با هدف جداسازی برنامه‌های مالی از سیستم سنتی ایجاد کردند. مخفف امور مالی (Decentralized Finance)، دیفای (DeFi) خوانده می‌شود که انتخاب آن هم عمدی بود؛ چرا که معنی دیفای، سرپیچی کردن است. تاریخچه تامین مالی غیرمتمرکز (DeFi) را می‌توان به راه اندازی بلاکچین اتریوم در سال ۲۰۱۵ و ظهور قراردادهای هوشمند ردیابی کرد.

برخی از پروتکل‌های دیفای، مانند MakerDAO، در سال ۲۰۱۴ در حال توسعه بودند. سال ۲۰۱۷ صرافی‌های غیرمتمرکز مانند EtherDelta در کنار پیشنهادات اولیه (ICO) ظاهر شدند. سال ۲۰۱۸، Compound، یک پروتکل اصلی DeFi، راه اندازی شد. پس از سال ۲۰۱۷، زمانی که درک پتانسیل بلاکچین به جریان اصلی تبدیل شد، دیفای کشش بیشتری پیدا کرد.

امور مالی غیر متمرکز

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یک الگوی مالی جدید است که از فناوری‌های دفتر کل توزیع شده برای ارائه خدماتی مانند: وام دادن، سرمایه گذاری یا تجارت بدون استفاده از یک واسطه متمرکز سنتی استفاده می‌کند. دیفای یک مدل در حال ظهور برای سازماندهی و فعال کردن تراکنش‌ها، مبادلات و خدمات مالی مبتنی بر ارزهای دیجیتال است. فرض اصلی دیفای این است که هیچ مرجع متمرکزی برای دیکته یا کنترل عملیات وجود ندارد و همه تراکنش‌ها برای خرید، فروش، وام‌ها و پرداخت‌ها با ارز دیجیتال می‌توانند، بدون یک مرجع مرکزی در رویکرد همتا به همتا (P2P) انجام شوند.

دیفای واسطه‌ها را با اجازه دادن به افراد، بازرگانان و مشاغل برای انجام تراکنش‌های مالی از طریق فناوری‌های نوظهور حذف می‌کند. از طریق شبکه‌های مالی همتا به همتا، DeFi از پروتکل‌های امنیتی، اتصال، نرم افزار و پیشرفت‌های سخت افزاری استفاده می‌کند. برنامه‌های دیفای به کاربران از طریق کیف پول‌های شخصی و خدمات معاملاتی که به افراد خدمات می‌دهند، کنترل بیشتری بر پول  هدف دیفای ارائه بسیاری از خدمات مالی است که مشتریان و کسب و کارها در حال حاضر از آن‌ها لذت می‌برند، مانند وام، سود سپرده‌ها، و پرداخت‌ها، اما استفاده از فناوری غیرمتمرکز برای انجام این کار DeFi صنعت را با ایجاد زیرساخت‌های جدید برای ارائه محصولات و خدمات مالی مشابه تغییر می‌دهد.

صرافی های غیرمتمرکز

DEX‌ها در مقایسه با صرافی‌های متمرکز سنتی، راه غیرمتمرکز، شفاف و ایمن‌تری را برای تجارت ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهند. صرافی غیرمتمرکز (DEX) نوعی صرافی ارزهای دیجیتال است که بدون یک مقام مرکزی یا واسطه عمل می‌کند. برخی از ویژگی‌های کلیدی صرافی‌های غیرمتمرکز:

۱. تراکنش‌های همتا به همتا: DEX به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به واسطه، ارزهای دیجیتال را مستقیماً از طریق تراکنش‌های همتا به همتا با یکدیگر معامله کنند.

۲. قراردادهای هوشمند: DEXها برای تسهیل معاملات و حفظ یکپارچگی صرافی به قراردادهای هوشمند متکی هستند، که قراردادهایی خوداجرای هستند که با کد نوشته شده اند.

۳. عدم وجود مرجع مرکزی: DEX‌ها توسط هیچ نهاد واحدی مانند یک موسسه یا سازمان کنترل نمی‌شوند و در عوض بر پروتکلی برای تسهیل تجارت تکیه می‌کنند.

۴. کنترل و مالکیت کاربر: با DEX‌ها، کاربران مالکیت کامل وجوه خود را حفظ می‌کنند و به طور مستقیم با قراردادهای هوشمند تعامل دارند و نیاز به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی را کاهش می‌دهند.

۵. حریم خصوصی و امنیت: DEX‌ها حریم خصوصی و امنیت بیشتری را فراهم می‌کنند؛ زیرا دارایی‌ها را ذخیره نمی‌کنند و کاربران ملزم به ارائه اطلاعات شخصی نیستند.

۶. کارمزد تراکنش: هر معامله در یک DEX شامل کارمزد تراکنش همراه با کارمزد معاملاتی می‌شود؛ زیرا معامله گران برای استفاده از DEX با قراردادهای هوشمند در بلاکچین تعامل دارند.

۷. پشتیبانی محدود فیات: بسیاری از DEX‌ها در حال حاضر از مبادلات فیات به کریپتو پشتیبانی نمی‌کنند، عمدتاً به دلیل فقدان فناوری یا محدودیت‌های نظارتی.

۸. جمع‌آوری‌کننده‌های DEX: تجمیع‌کننده‌های DEX پلتفرم‌هایی هستند که صرافی‌های غیرمتمرکز را جمع‌آوری می‌کنند و نیازی به یافتن دستی بهترین قیمت برای یک توکن را از بین می‌برند. این پلتفرم‌ها از پروتکل‌های مختلفی برای جمع‌آوری نقدینگی از چندین DEX استفاده می‌کنند، که آن‌ها را قادر می‌سازد تا لغزش در سفارش‌های بزرگ را به حداقل برسانند، کارمزدهای معاملاتی کمتری داشته باشند و قیمت‌های توکن بهینه را ارائه دهند.

وام گرفتن و وام دادن در دیفای

استقراض و وام دادن اجزای ضروری تامین مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند که راه حل‌های نوآورانه ای را برای تامین مالی سنتی ارائه می‌دهند. وام دهی و وام دهی دیفای در مقایسه با امور مالی سنتی، نوآوری‌هایی در کارایی، دسترسی و شفافیت ارائه می‌دهد. هر کسی می‌تواند در DeFi قرض بگیرد و وام دهد.

برای وام دادن در دیفای ، کاربران توکن‌هایی را که مایل به قرض دادن هستند با استفاده از یک قرارداد هوشمند به «بازار پول» می‌فرستند، که سپس به توکن اصلی پلتفرم علاقه نشان می‌دهد. برای وام گرفتن در دیفای، کاربران باید از وثیقه ارز دیجیتال در قالب توکن‌های دیگر استفاده کنند که ارزش آن بیشتر از ارزش خود وام است. قرارداد هوشمند تنظیم کننده وام، وثیقه را تا زمان بازپرداخت وام بر عهده می‌گیرد.

نرخ بهره در دیفای متغیر است و می‌تواند به سرعت تغییر کند. APYها برای هر بازار پول بر اساس عرضه و تقاضا متغیر هستند. وام‌های DeFi نیاز به وثیقه بیش از حد دارند، به این معنی که کاربران باید وثیقه ای به ارزش بیشتر از ارزش خود وام ارائه دهند. این تضمین می‌کند که وام دهندگان در صورت نکول محافظت می‌شوند.

وام‌های دیفای در دارایی‌های رمزنگاری شده پرداخت می‌شوند و توسط وثیقه رمزنگاری تضمین می‌شوند، به این معنی که در حال حاضر فعالیت‌های اقتصاد واقعی را تامین مالی نمی‌کنند. برای اطمینان از واسطه گری بدون اطلاعات، دیفای به قراردادهای هوشمند و فناوری بلاکچین متکی است. بزرگترین خطر وام و استقراض در دیفای روشی است که نرخ بهره می‌تواند به سرعت تغییر کند. کاربران همچنین باید از خطرات مرتبط با نوسانات ارزهای دیجیتال و آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند آگاه باشند.

خدمات امور مالی غیرمتمرکز

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) طیفی از محصولات نوآورانه را معرفی کرده است که کنترل، شفافیت و دسترسی بیشتر در خدمات مالی را به کاربران ارائه می‌دهد. برخی خدمات امور مالی غیرمتمرکز را آورده‌ایم:

۱. صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX): DEX‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا بدون نیاز به واسطه، ارزهای دیجیتال را مستقیماً از طریق تراکنش‌های همتا به همتا با یکدیگر معامله کنند.

۲. بازارهای پول: بازارهای پولی دیفای به کاربران اجازه می‌دهد تا با استفاده از قراردادهای هوشمند ارزهای رمزنگاری شده را قرض دهند. کاربران می‌توانند سود سپرده‌های خود را به دست آورند و با استفاده از وثیقه ارز رمزنگاری شده وجوه قرض کنند.

۳. استیبل کوین‌ها: استیبل کوین‌ها ارزهای رمزپایه ای هستند که برای کاهش نوسانات به یک دارایی پایدار مانند دلار آمریکا متصل می‌شوند. آن‌ها به عنوان یک وسیله مبادله و ذخیره ارزش در دیفای استفاده می‌شوند.

۴. سازندگان بازار خودکار (AMM): AMM‌ها الگوریتم‌هایی هستند که معاملات غیرمتمرکز را در DEX‌ها امکان‌پذیر می‌کنند. آن‌ها از قراردادهای هوشمند برای تعیین خودکار قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا استفاده می‌کنند.

۵. کشاورزی محصول: کشاورزی بازده راهی برای کسب پاداش با ارائه نقدینگی به پروتکل‌های دیفای است. کاربران می‌توانند با قرار دادن ارز دیجیتال خود در پروتکل‌های DeFi، سود یا توکن کسب کنند.

۶. بیمه: پروتکل‌های بیمه دیفای پوششی در برابر آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند و سایر خطرات در دیفای ارائه می‌دهند. کاربران می‌توانند با استفاده از ارز رمزنگاری شده بیمه خریداری کنند و در صورت ضرر پرداختی دریافت کنند.

۷. بازارهای پیش‌بینی: بازارهای پیش‌بینی به کاربران اجازه می‌دهند بر روی نتیجه رویدادهای آینده، مانند انتخابات یا بازی‌های ورزشی استیکینگ کنند. آن‌ها از قراردادهای هوشمند برای تسهیل استیکینگ و پرداخت استفاده می‌کنند.

اخبار دیفای

اخبار حوزه DeFi می‌تواند روشنگری مسیر دیفای را نشان دهد. DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز یکی از بزرگترین چیزها در صنعت بلاکچین و ارزهای دیجیتال در حال حاضر است، به همین دلیل پیگیری اخبار دیفای بسیار حائز اهمیت است. برای کسب اخبار بیشتر به صفحه اخبار دیفای مراجعه کنید.

دیفای ۲ چیست؟

DeFi 2.0 یک حرکت جدید در دنیای بلاکچین است که شامل مجموعه‌ای از پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز است که بر اساس مدل‌های قبلی دیفای پیش‌بینی شده‌اند. DeFi 2.0 یک نسخه ارتقا یافته از تمام مدل‌های از قبل موجود دیفای است که هدف آن رفع محدودیت‌های DeFi 1.0 و ایجاد نقاط قوت آن است. یکی از مشکلات اولیه پروژه‌های DeFi مقیاس‌پذیری است و DeFi 2.0 با استفاده از انواع بلاکچین‌ها قصد دارد، مقیاس‌پذیری بیشتری را ارائه دهد. آسیب پذیری قرارداد هوشمند یکی دیگر از مواردی است که DeFi 2.0 قصد دارد به آن رسیدگی کند. پروتکل‌های DeFi 2.0 بر اساس مفاهیمی مانند کشاورزی محصول و وام‌دهی ساخته شده‌اند که پیشرفت‌های پیشین دیفای هستند.

DeFi 2.0 محافظت بهتری در برابر ضررهای مالی ارائه می‌دهد و ارزش بیشتری را از وجوه استیک شده باز می‌کند. فرصت‌های سرمایه گذاری ارائه شده توسط DeFi 2.0 با دامنه بسیار گسترده‌تری ارائه می‌شود. DeFi 2.0 فرآیندهای جلویی را ساده می‌کند و لایه‌ای از پیچیدگی را به موارد استفاده دیفای اضافه می‌کند. DeFi 2.0 به عنوان راه حلی برای مشکلاتی که دیفای با آن روبرو بوده است، مانند چالش‌های نقدینگی و مقیاس‌پذیری، تجربه کاربری ضعیف، پیامدهای امنیتی و… عرضه شده است. DeFi 2.0 نسخه بهبود یافته اکوسیستم دیفای است که معایب آن را برطرف می‌کند و بر نقاط قوت آن استوار می‌شود و آزادی مالی را برای افرادی که از دیفای استفاده می‌کنند، ارائه می‌کند.

ارزهای دیجیتال حوزه دیفای

دیفای به گونه‌ای طراحی شده است که از ارزهای دیجیتال برای انجام تراکنش‌ها استفاده می‌کند. در کل توکن‌‎های دیفای از قرارداد‌های هوشمند استفاده می‌کنند که برخی از آن‌ها را با شما در این بخش به اشتراک خواهیم گذاشت:

1. Dai: دای استیبل کوینی در بستر اتریوم است که پروتکل Maker آن را مدیریت می‌کند. مِیکر سازمانی مستقل و غیرمتمرکز به شمار می‌آید که مدیریت خود پروتکل را دارندگان توکن بومی (MKR) بر عهده دارند. ویژگی اصلی و مهم این کوین، برخوردار بودن از ارزشی همانند دلار است.
2. Avalanche: پلتفرم این کوین را Ava Labs منتشر کرد و AVAX نیز توکن بومی این بلاکچین است که از قراردادهای هوشمند برای پشتیبانی از پروژه‌های بلاکچین استفاده می‌کند. همچنین AVAX برای پرداخت کارمزدها و ایمن‌سازی شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. Uniswap: پروتکل یونی سوآپ در دیفای به کاربران و دارندگان توکن‌ها کمک می‌کند تا مبادلات کاملاً به صورت خودکار انجام شوند و در دسترس همه افراد قرار گیرد. UNI نیز توکن بومی این پلتفرم محسوب می‌شود که به مدیریت آن کمک می‌کند و آینده پلتفرم را می‌سازد.
4. Chainlink: اپراتورهای شبکه با استفاده از این کوین هزینه دریافت می‌کنند و LINK توکن حاکمیتی شبکه Chainlink است. این شبکه تنها در یک بلاکچین اجرا نمی‌شود و افراد می‌توانند آن را به طور همزمان در بلاکچین‌های متفاوت استفاده کنند.

ارزهای دیفای ۲

ارزهای DeFi 2.0 بر اساس پیشرفت‌های پیشین دیفای مانند کشاورزی محصول و وام‌دهی ساخته شده‌اند و هدف آن‌ها رفع محدودیت‌های DeFi 1.0 و ایجاد نقاط قوت آن است. DeFi 2.0 محافظت بهتری در برابر ضررهای مالی ایجاد می‌کند، ارزش بیشتری را از وجوه سهام باز می‌کند و با استفاده از انواع بلاکچین‌ها، مقیاس‌پذیری بیشتری را ارائه می‌دهد. برای مشاهده سایر ارزهای موجود در دیفای حتماً به Coinmarketcap مراجعه نمایید و خود ارزها را با ویژگی‌های آن‌ها، مشاهده نمایید. بعضی از ارزهای دیفای ۲ عبارتند از: FRAX – DAI – Curve Finance – ChainLink – Olympus DAO و…

تفاوت دیفای با دیفای ۲

پروتکل‌های DeFi 2.0 بر روی نقاط قوت DeFi 1.0 ساخته می‌شوند و در عین حال محدودیت‌های آن را برطرف می‌کنند و به کاربران خدمات مالی مطمئن‌تر، ایمن‌تر و کارآمدتر را به روشی غیرمتمرکز، شفاف و در دسترس ارائه می‌دهند. پروتکل‌های DeFi 2.0 از چندین جهت با پروتکل‌های DeFi 1.0 متفاوت است. تفاوت‌های این دو پروتکل را در ادامه مختصر توضیح می‌دهیم:

۱. حاکمیت: پروتکل‌های DeFi 2.0 بر اساس راه‌حل‌های اداری بهتر، مانند DAO، برای بهبود حکمرانی و تصمیم‌گیری هستند.

۲. مقیاس‌پذیری: هدف پروتکل‌های DeFi 2.0 ارائه مقیاس‌پذیری بیشتر با استفاده از انواع بلاکچین‌ها، مانند راه حل‌های لایه ۲، برای انجام تراکنش‌های بیشتر است.

۳. امنیت: هدف پروتکل‌های DeFi 2.0 رسیدگی به آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند و سایر مسائل امنیتی است که در DeFi 1.0 شناسایی شده‌اند.

۴. قابلیت استفاده: پروتکل‌های DeFi 2.0 با تمرکز بر بهبود تجربه کاربر و قابل دسترس‌تر کردن دیفای برای مخاطبان گسترده‌تر تلاش می‌کند تا برای کاربران قابل استفاده‌تر و قابل دسترس‌تر باشند.

۵. یکپارچه‌سازی: پروتکل‌های DeFi 2.0 به گونه‌ای طراحی شده‌اند که راحت‌تر با خدمات مالی سنتی ادغام شوند، با استفاده از API و اوراکل‌ها به کاربران امکان می‌دهند از پروتکل‌های دیفای مستقیماً از برنامه‌های معمول TradFi و همچنین رابط‌های وب استفاده کنند.

۶. ارزش: پروتکل‌های DeFi 2.0 با هدف بازگشایی ارزش بیشتر از وجوه سهام و ارائه محافظت بهتر در برابر ضررهای مالی.

TVL در دیفای چیست؟

ارزش کل قفل شده (TVL) در دیفای به ارزش کلی دارایی‌های رمزنگاری شده اشاره دارد که در یک پروتکل مالی غیرمتمرکز یا در چندین پروتکل DeFi سپرده می‌شوند. این یک معیار مهم است که برای سنجش علاقه و اندازه‌گیری سلامت بازار دیفای استفاده می‌شود. TVL شامل تمام کوین‌هایی است که در عملکردهای مختلفی که توسط پروتکل‌های دیفای ارائه می‌شوند، مانند سهام‌بندی، وام‌دهی، استخرهای نقدینگی و… که سپرده‌گذاری شده‌اند. ارزش فعلی خود سپرده‌ها را نشان می‌دهد و بازده یا بازدهی را که انتظار می‌رود این سپرده‌ها کسب کنند، منعکس نمی‌کند.

TVL به عنوان یک شاخص اطمینان کمی برای پروتکل‌های دیفای عمل می‌کند. هر چه سرمایه گذاران ارزش بیشتری مایل به قفل کردن یک پروتکل باشند، اعتماد آن‌ها به قابلیت اطمینان و پتانسیل آن بیشتر می‌شود. از TVL می‌توان برای ارزیابی خطرپذیری اکوسیستم DeFi استفاده کرد. TVL بالاتر نشان دهنده سرمایه بیشتری است که در پلتفرم قفل شده است، که می‌تواند مزایایی مانند بازدهی بهتر را ارائه دهد. با این حال، همچنین به این معنی است که ارزش بیشتری در معرض خطر است.

سرمایه گذاران می‌توانند TVL را هنگام ارزیابی ارزش و پتانسیل توکن اصلی پروژه DeFi در نظر بگیرند. مقایسه ارزش بازار توکن با TVL پروژه می‌تواند به ارزیابی اینکه آیا توکن به درستی ارزش گذاری شده است کمک کند. ردیابی TVL در طول زمان بینش‌هایی را در مورد رشد و پذیرش پروتکل‌های DeFi ارائه می‌دهد. TVL تجمعی در تمام پلتفرم‌های دیفای رشد قابل توجهی را تجربه کرده است که نشان‌دهنده محبوبیت و استفاده روزافزون از دیفای است.

تفاوت دیفای با بیت کوین

DeFi و Bitcoin فن‌آوری‌های مختلف با اهداف و موارد استفاده متفاوت هستند. در حالی که آن‌ها هر دو از فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند، دیفای بر روی ساخت برنامه‌های مالی غیرمتمرکز متمرکز است، در حالی که بیت کوین در درجه اول به عنوان یک ذخیره ارزش و یک وسیله مبادله استفاده می‌شود. دی‌فای و بیت‌کوین هر دو به فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال مرتبط هستند. در ادامه تفاوت دیفای و بیت کوین را به صورت نکته‌‎ای اشاره کرده‌‎ایم:

دیفای:

بیت کوین:

امنیت دیفای چگونه تامین می‌شود؟

در حالی که پروتکل‌های DeFi تلاش می‌کنند تا اقدامات امنیتی قوی را ارائه دهند، هنوز خطر سوء استفاده‌ها و آسیب‌پذیری‌های بالقوه وجود دارد. کاربران باید احتیاط کنند، تحقیقات خود را انجام دهند و بهترین شیوه‌ها را برای به حداقل رساندن خطرات هنگام شرکت در دیفای دنبال کنند. امنیت در DeFi از طریق اقدامات مختلف برای محافظت از سرمایه کاربران و اطمینان از یکپارچگی پروتکل‌ها تامین می‌شود. در ادامه مقاله به برخی از نکات کلیدی در امنیت DeFi اشاره می‌کنیم:

۱. ممیزی قرارداد هوشمند: پروتکل‌های دیفای تحت ممیزی قراردادهای هوشمند کاملاً توسط شرکت‌های شخص ثالث معتبر انجام می‌شوند. این ممیزی‌ها به شناسایی آسیب پذیری‌ها، باگ‌ها و خطرات امنیتی احتمالی در پایگاه کد کمک می‌کند. ممیزی‌ها ارزیابی مستقلی از امنیت پروتکل ارائه می‌دهند و به کاهش سوء استفاده‌های بالقوه کمک می‌کنند.

۲. پاداش‌های اشکال: بسیاری از پروژه‌های دیفای برنامه‌های پاداش باگ را ارائه می‌کنند، که محققان و توسعه‌دهندگان امنیتی را تشویق می‌کنند تا آسیب‌پذیری‌ها را در پروتکل‌های خود شناسایی و گزارش کنند. این به کشف و رفع نقص‌های امنیتی احتمالی قبل از این‌که بتوان از آن‌ها بهره‌برداری کرد کمک می‌کند.

۳. شفافیت کد: پروتکل‌های DeFi اغلب منبع باز هستند و به جامعه اجازه می‌دهند؛ کد را بررسی کنند و هرگونه مشکل امنیتی بالقوه را شناسایی کنند. این شفافیت همکاری را تقویت می‌کند و به شناسایی و رفع آسیب‌پذیری‌ها کمک می‌کند.

۴. عدم تمرکز: ماهیت غیرمتمرکز DeFi خطر یک نقطه شکست را کاهش می‌دهد. با توزیع کنترل و تصمیم‌گیری در سراسر شبکه، در برابر حملات انعطاف‌پذیرتر و کمتر مستعد دستکاری می‌شود.

۵. بیمه: برخی از پروتکل‌های دیفای گزینه‌های بیمه‌ای را برای محافظت از کاربران در برابر خطرات احتمالی، مانند آسیب پذیری قراردادهای هوشمند یا هک ارائه می‌دهند. پوشش بیمه‌ای می‌تواند یک لایه امنیتی اضافی ایجاد کند و به کاربران کمک کند در صورت وقوع حوادث پیش بینی نشده وجوه خود را بازیابی کنند.

۶. هوشیاری جامعه: جامعه دیفای فعالانه فعالیت‌های مشکوک، کلاهبرداری‌ها و تهدیدات امنیتی بالقوه را نظارت و گزارش می‌کند. این هوشیاری جمعی به شناسایی و کاهش خطرات در اکوسیستم کمک می‌کند.

۷. پیشرفت‌های امنیتی مداوم: پروتکل‌های DeFi به طور مداوم بر روی بهبود اقدامات امنیتی خود بر اساس ممیزی‌ها، بازخوردهای جامعه و بهترین شیوه‌های در حال ظهور کار می‌کنند. به‌روزرسانی‌ها و پیشرفت‌های منظم برای رفع هرگونه آسیب‌پذیری شناسایی شده و تقویت امنیت کلی پروتکل‌ها اجرا می‌شوند.

چالش‌های حوزه DeFi

DeFi با چندین چالش مواجه است که باید برای حفظ اعتماد و اطمینان کاربر و اطمینان از رشد و موفقیت مستمر آن برطرف شود. پروژه‌های DeFi باید امنیت، انطباق با مقررات، مقیاس‌پذیری و عملکرد را برای غلبه بر این چالش‌ها و باز کردن پتانسیل کامل دیفای در اولویت قرار دهند. DeFi حوزه‌ای است که به سرعت در حال رشد است، اما همچنان با چالش‌های متعددی مواجه است که برای اطمینان از رشد و موفقیت مستمر آن باید برطرف شود. در اینجا برخی از چالش‌‌های اصلی حوزه دیفای آورده شده است:

۱. امنیت: پروتکل‌های دیفای در برابر آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند، هک‌ها، سوء استفاده‌ها و خطاهای کاربر آسیب پذیر هستند. ماهیت منبع باز DeFi می‌تواند منجر به هک و سوء استفاده شود، و راه اندازی پروژه می‌تواند گاهی منجر به آسیب‌پذیری‌ها یا خطاهای جزئی شود که هکرها می‌توانند از آن‌ها سوء استفاده کنند.

۲. عدم انطباق با مقررات: DeFi در یک منطقه خاکستری نظارتی عمل می‌کند و فقدان دستورالعمل‌های نظارتی روشن وجود دارد. این می‌تواند منجر به عدم اطمینان و خطرات قانونی احتمالی برای پروژه‌ها و کاربران دیفای شود.

۳. مقیاس پذیری و عملکرد: راه حل‌های دیفای در مقایسه با سیستم‌های مالی متمرکز می‌توانند سرعت تراکنش‌های آهسته و مشکلات مقیاس پذیری داشته باشند که می‌تواند بر عملکرد کلی شبکه تأثیر بگذارد.

۴. کمبود متخصصان حوزه: دیفای یک زمینه نسبتا جدید است و کمبود متخصص با مهارت و دانش لازم برای توسعه و حفظ پروتکل‌های DeFi وجود دارد.

۵. تمرکز: در حالی که هدف دیفای غیرمتمرکز شدن است، بسیاری از پروتکل‌های دیفای تحت فیدهای داده متمرکز هستند و می‌توانند تحت تأثیر افرادی با «کلیدهای مدیریت» یا تخصیص توکن حاکمیتی بسیار متمرکز قرار گیرند.

۶. نقدینگی: پروتکل‌های دیفای برای عملکرد بر نقدینگی متکی هستند و نقدینگی می‌تواند تحت تأثیر نوسانات بازار، رفتار کاربر و سایر عوامل قرار گیرد.

تفاوت DeFi با CeFi

تفاوت امور مالی سنتی با دیفای از آن جایی اهمیت دارد که هر دو می‌توانند امور مالی را ارائه دهند. هم امور مالی سنتی و هم دیفای مزایا و معایب خود را دارند و هیچ یک راه حل جهانی برای همه نیازهای مالی نیستند. امور مالی سنتی یک سیستم تثبیت شده و تنظیم شده را ارائه می‌دهد، در حالی که DeFi نوآوری، فراگیری و شفافیت را در مرحله نوپای خود ارائه می‌دهد. امور مالی سنتی و مالی غیرمتمرکز (DeFi) چندین تفاوت کلیدی دارند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

۱. واسطه‌ها: امور مالی سنتی برای تسهیل معاملات و ارائه خدمات به واسطه‌هایی مانند بانک‌ها، کارگزاران و سایر مؤسسات مالی متکی است. در مقابل، دیفای بر روی فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند عمل می‌کند و نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برد.

۲. کنترل و مالکیت: در امور مالی سنتی، کاربران باید برای نگهداری و مدیریت وجوه خود به اشخاص ثالث اعتماد کرده و به آن‌ها تکیه کنند. این اشخاص ثالث بر پول و اطلاعات شخصی کاربران کنترل دارند. در دیفای، کاربران کنترل و مالکیت کامل وجوه و اطلاعات شخصی خود را دارند. آن‌ها به طور مستقیم با قراردادهای هوشمند تعامل دارند و نیاز به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی را کاهش می‌دهند.

۳. قابلیت دسترسی: امور مالی سنتی می‌تواند دسترسی را بر اساس عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، سابقه اعتباری و ثروت محدود کند. هدف DeFi فراگیرتر و در دسترس بودن است و به هر کسی که به اینترنت متصل است اجازه می‌دهد در فعالیت‌های مالی شرکت کند.

۴. سرعت و کارایی: امور مالی سنتی اغلب شامل معاملات آهسته و پرهزینه، به ویژه برای نقل و انتقالات بین المللی است. از سوی دیگر، DeFi از فناوری بلاکچین برای فعال کردن تراکنش‌های سریع‌تر و کارآمدتر، کاهش هزینه‌ها و بهبود دسترسی استفاده می‌کند.

۵. نوآوری و انعطاف پذیری: امور مالی سنتی به شدت تنظیم شده است، که حمایت از مصرف کننده را فراهم می‌کند؛ اما می‌تواند نوآوری و شمول را نیز محدود کند. از سوی دیگر، دیفای در حال حاضر در یک منطقه خاکستری نظارتی عمل می‌کند، که امکان نوآوری سریع و ایجاد محصولات و خدمات مالی جدید را فراهم می‌کند.

۶. شفافیت: دیفای بر روی یک سیستم مالی شفاف و باز عمل می‌کند، جایی که تراکنش‌ها و عملیات‌ها بر روی یک بلاکچین عمومی ثبت می‌شوند. امور مالی سنتی، در حالی که تنظیم شده است، ممکن است فاقد همان سطح شفافیت باشد.

۷. سود و درآمد غیرفعال: DeFi فرصت‌های بیشتری را برای کسب درآمد غیرفعال از طریق فرصت‌های درآمدی با بهره بالا مانند وام دادن یا سهام ارائه می‌دهد. امور مالی سنتی، مانند بانک‌ها، اغلب نرخ‌های بهره پایین‌تری دارند.

چه زمانی دیفای به پذیرش عمده مردم می‌رسد؟

در حالی که دیفای پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است، هنوز در مراحل اولیه خود است و برای پذیرش گسترده‌تر باید به چالش‌ها پرداخت. سرعت پذیرش جریان اصلی به حل این چالش‌ها، پیشرفت‌های تکنولوژیکی، پیشرفت‌های نظارتی و آموزش کاربران بستگی دارد. پذیرش جریان اصلی DeFi یک فرآیند پیچیده و در حال تحول است که تحت تأثیر عوامل مختلف است. در حالی که پیش‌بینی یک جدول زمانی دقیق چالش برانگیز است، نشانه‌هایی از پیشرفت به سمت پذیرش جریان اصلی وجود دارد.

دیفای با معرفی پروتکل‌های جدید و بهبود در امنیت، مقیاس‌پذیری و تجربه کاربر، از زمان آغاز به‌طور قابل توجهی تکامل یافته است. این توسعه مداوم برای به دست آوردن پذیرش جریان اصلی بسیار مهم است. دیفای در سال ۲۰۲۰ زمانی که ارزش کل قفل شده (TVL) در پروتکل‌های غیرمتمرکز به میلیاردها دلار افزایش یافت، توجه و علاقه قابل توجهی به خود جلب کرد. این افزایش آگاهی کاربران و سرمایه گذاران بیشتری را به فضای DeFi جذب کرده است.

دیفای در یک منطقه خاکستری نظارتی عمل می‌کند، و فقدان دستورالعمل‌های واضح می‌تواند مانع پذیرش جریان اصلی شود. وضوح مقررات و چارچوب‌هایی که حفاظت از مصرف کننده را تضمین می‌کند و خطرات را کاهش می‌دهد برای پذیرش گسترده‌تر ضروری است. تجربه کاربری پلتفرم‌های DeFi در طول زمان بهبود یافته است، اما همچنان به دانش فنی نیاز دارد و می‌تواند برای کاربران غیر فنی ترسناک باشد. رابط‌های کاربرپسند و فرآیندهای نصب ساده‌شده برای جذب مخاطبان گسترده‌تر ضروری هستند.

امنیت همچنان یک نگرانی مهم در DeFi است، با نمونه‌هایی از هک و سوء استفاده در گذشته. افزایش تدابیر امنیتی، انجام ممیزی‌های کامل و اجرای بهترین شیوه‌ها برای ایجاد اعتماد و اطمینان در میان کاربران بسیار مهم است. ادغام DeFi با سیستم‌ها و خدمات مالی سنتی می‌تواند شکاف بین دو جهان را پر کند و پذیرش جریان اصلی را تسهیل کند. همکاری با موسسات مالی سنتی و رعایت مقررات می‌تواند در این زمینه کمک کند.

خطرات سرمایه گذاری در DeFi

برای سرمایه گذاران مهم است که این خطرات را درک کنند و قبل از سرمایه گذاری در DeFi، بررسی لازم را انجام دهند. این شامل تحقیق در مورد پروژه، درک فناوری، و محتاط بودن در مورد میزان سرمایه گذاری شده است. سرمایه گذاری در DeFi با خطرات بالقوه‌‎ای همراه است که سرمایه گذاران باید از آن آگاه باشند. بسیاری از خطرات سرمایه گذاری در Defi مشاهده می‌شود که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

۱. آسیب پذیری قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمند معیوب یکی از رایج‌ترین خطرات در DeFi است. عوامل مخرب می‌توانند از کدگذاری ضعیف در قراردادهای هوشمند برای سرقت وجوه کاربران سوء استفاده کنند.

۲. خطرات پیچیدگی: صنعت DeFi هنوز در مراحل اولیه خود است و می‌تواند پیچیده باشد. خسارات ممکن است به دلیل خطای انسانی رخ دهد، به ویژه برای کسانی که به طور کامل این فناوری را درک نمی‌کنند.

۳. عدم قطعیت نظارتی: DeFi در یک منطقه خاکستری نظارتی عمل می‌کند، و فقدان دستورالعمل‌های واضح وجود دارد. این می‌تواند منجر به عدم اطمینان و خطرات قانونی احتمالی برای پروژه‌های DeFi و کاربران شود.

۴. نوسانات بازار: بازار ارزهای دیجیتال، از جمله توکن‌های DeFi، می‌تواند بسیار نوسان داشته باشد. قیمت‌ها می‌توانند به طور قابل توجهی نوسان داشته باشند که منجر به زیان‌های احتمالی سرمایه گذاری می‌شود.

۵. فقدان بیمه: برخلاف سیستم‌های مالی سنتی، DeFi فاقد یک قدرت مرکزی یا شبکه ایمنی مانند FDIC است. هیچ تضمین یا پوشش بیمه ای برای وجوه از دست رفته یا هک وجود ندارد.

۶. کلاهبرداری و پروژه‌های تقلبی: ماهیت غیرمتمرکز DeFi می‌تواند کلاهبرداری‌ها و پروژه‌های متقلبانه را جذب کند. سرمایه گذاران باید محتاط باشند و قبل از سرمایه گذاری در هر پروژه DeFi تحقیقات کاملی انجام دهند.

۷. خطرات نقدینگی: پروتکل‌های DeFi برای عملکرد صحیح به نقدینگی متکی هستند. با این حال، نقدینگی می‌تواند تحت‌تاثیر شرایط بازار، رفتار کاربر، و سایر عوامل قرار گیرد که می‌تواند بر عملکرد کلی پروتکل‌ها تأثیر بگذارد.

مزایای DeFi

• افزایش دسترسی به خدمات مالی: DeFi دسترسی به خدمات مالی را برای افرادی فراهم می‌کند که در غیر این صورت از امور مالی سنتی حذف شده اند، مانند افرادی که حساب بانکی یا امتیاز اعتباری ندارند.
• حذف واسطه‌ها: DeFi بدون واسطه عمل می‌کند و امکان تراکنش‌های مستقیم همتا به همتا را فراهم می‌کند و نیاز به دخالت شخص ثالث را کاهش می‌دهد.
• شفافیت: تراکنش‌های DeFi بر روی بلاکچین ثبت می‌شوند و شفافیت را تضمین می‌کنند و از تغییرات غیرمجاز در داده‌های تراکنش جلوگیری می‌کنند.
• هزینه‌های کمتر: DeFi نیاز به واسطه‌ها را از بین می‌برد و هزینه‌‌های مرتبط با خدمات مالی سنتی را کاهش می‌دهد.
• انعطاف پذیری و کنترل: DeFi به کاربران اجازه می‌دهد تا کنترل بیشتری بر دارایی‌ها و تصمیمات مالی خود داشته باشند. کاربران می‌توانند وام دهند، وام بگیرند، تجارت کنند، و دارایی‌های خود را بر اساس شرایط خود مدیریت کنند.

معایب DeFi

• آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند: پروتکل‌های دیفای می‌توانند در برابر اشکالات و سوء استفاده‌های قرارداد هوشمند آسیب‌پذیر باشند که می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه شود.
• عدم قطعیت نظارتی: دیفای در یک منطقه خاکستری نظارتی عمل می‌کند و فقدان دستورالعمل‌های واضح می‌تواند منجر به عدم اطمینان و خطرات قانونی بالقوه شود.
• نوسانات بازار: بازار ارزهای دیجیتال، از جمله توکن‌های DeFi، می‌تواند بسیار نوسان داشته باشد که منجر به ضررهای احتمالی سرمایه‌گذاری می‌شود.
• فقدان بیمه: برخلاف سیستم‌های مالی سنتی، دیفای فاقد قدرت مرکزی یا شبکه ایمنی است و کاربران را بدون ضمانت یا پوشش بیمه‌ای برای وجوه از دست رفته یا هک‌ها می‌گذارد.
• پیچیدگی: دیفای می‌تواند پیچیده باشد و به دانش فنی و درک فناوری اساسی نیاز دارد. این پیچیدگی می‌تواند خطراتی را به همراه داشته باشد، به ویژه برای کسانی که با این فناوری آشنایی ندارند.

آینده دیفای

دیفای یک فناوری نوظهور است که خدمات مالی را با فناوری‌های بلاکچین، معمولا اتریوم و قراردادهای هوشمند، بازسازی می‌کند. دیفای با معرفی پروتکل‌های جدید و بهبود در امنیت، مقیاس‌پذیری و تجربه کاربر، از زمان شروع به‌طور قابل توجهی تکامل یافته است. آینده دیفای امیدوار کننده است و انتظار می‌رود صنعت مالی را به روش‌های زیر متحول کند:

DeFi 2.0 نسخه بهبود یافته اکوسیستم دیفای است که معایب آن را برطرف می‌کند و بر نقاط قوت آن تکیه می‌کند و آزادی مالی را برای افرادی که از دیفای استفاده می‌کنند ارائه می‌دهد. هدف DeFi 2.0 حذف چالش‌های مرتبط با دیفای و ایجاد کل اکوسیستم DeFi کارآمدتر، ایمن‌تر و مساعدتر برای موارد استفاده جدیدتر و بسیار متنوع است. دیفای در سال‌های اخیر توجه و علاقه قابل توجهی به خود جلب کرده است و انتظار می‌رود که همچنان به رشد خود ادامه دهد و کاربران و سرمایه گذاران بیشتری را به فضای دیفای جذب کند. افزایش آگاهی و علاقه به DeFi احتمالاً منجر به پذیرش جریان اصلی می‌شود.

به نظر دیفای با سیستم‌ها و خدمات مالی سنتی یکپارچه شود، شکاف بین دو جهان را پر کند و پذیرش جریان اصلی را تسهیل کند. همکاری با موسسات مالی سنتی و رعایت مقررات می‌تواند در این زمینه کمک کند. انتظار می‌رود پروتکل‌های DeFi با فرآیندهای نصب ساده و رابط‌های کاربرپسند، کاربرپسندتر شوند. این امر مخاطبان وسیع‌تری را جذب می‌کند و پذیرش جریان اصلی را تسهیل می‌کند. به‌روزرسانی‌ها و پیشرفت‌های منظم برای رفع هر گونه آسیب‌پذیری شناسایی شده و تقویت امنیت کلی پروتکل‌ها اجرا می‌شوند.