سرمایه گذار خطر پذیر یا Venture Capital چیست؟
سرمایه گذاری خطر پذیر چیست؟
سرمایه گذاری خطر پذیر یا Venture Capital نوعی از سرمایه گذاری است که به شرکت های نوظهور یا استارتاپ ها واگذار میشود که سابقه کمی دارند یا فاقد سابقه هستند و در عین حال پتانسیل رشد بالایی دارند، این سرمایه گذاری میتواند مالی، فنی و حتی مدیریت های تخصصی باشد و در ازای این سرمایه گذاری سهام مالکیت آن ایده یا شرکت واگذار میشود. سرمایه گذاران خطر پذیر علاوه بر واگذاری اعتبار مالی، در مدیریت و هدایت شرکت نیز حضور دارند و به شرکت های نو پا کمک میکنند تا تصمیم گیری بهتری داشته باشند زیرا استارتاپ ها ممکن است توانایی بالایی در مسئله تخصصی خود داشته باشند اما در عین حال مهارت، تجربه یا اعتبار مالی کافی برای پرورش یک شرکت را ندارند. کار آفرینان یا صاحبان ایده در عین حال که از این مزایا بهرهمند میشوند میتوانند در طول اجرا نیز از طریق این سرمایه گذاران تامین مالی شوند.
نحوه کار سرمایهگذار خطر پذیر
شرکت ها و مرجع هایی وجود دارند که سرمایه گذاری خطر پذیر را انجام میدهند و در ازای تامین اعتبار مالی برای شرکت های نوپا، درصدی از سهام مالکیتی آن شرکت را صاحب میشوند. هدف از سرمایه گذاری خطر پذیر این است که ارزش استارتاپ یا شرکتی که در آن سرمایه گذاری شده است افزایش پیدا کند تا از طریق فروش سهام یا روش های مختلف درآمد کسب کنند و سود به دست آورند. روش کار اینگونه است، کارآفرینانی که به دنبال سرمایه هستند طرح کسب و کار خود را به سرمایه گذاران خطر پذیر ارائه میدهند و برای به دست آوردن بودجه کار خود تلاش میکنند. سرمایه گذاران خطر پذیر به بررسی ایده کارآفرین میپردازند و در صورت امیدوار کننده بودن آن، بررسی های بیشتر انجام میدهند. پس از طی شدن تمام مراحل بررسی، سرمایهگذار در ازای سهام به کارآفرین بودجه واگذار میکند.
برخی شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر در تمام مراحل سرمایه گذاری میکنند و برخی دیگر در مرحله های مختلف تخصص دارند، دوره های مختلفی در روند پیشرفت استارتاپ ها وجود دارد که هر دوره نیاز به تزریق سرمایه دارد پس نیاز به سرمایهگذار است. دوره اول سرمایه گذاری دقیقا در ابتدای راه ایده است بدین ترتیب که سرمایه گذاران مقداری سرمایه به کارافرین واگذار میکنند تا ابتدای مسیر توسعه و تحقیق انجام شود. مرحله بعدی بودجه ای است که برای گسترش کسب و کار داده میشود و به استارتاپ ها اجازه میدهد که مراحل رشد خود را پشت سر بگذارند، مبالغی که در این مرحله واگذار میشود معمولا بیشتر از دور اولیه است. تامین مالی در مرحله آخر نیز وجود دارد، در این مرحله استارتاپ باید به درآمد زایی رسیده باشد و رشد قوی انجام شده باشد. اگر چه ممکن است شرکت هنوز به سود قابل توجهی نرسیده اما چشم انداز امیدوار کننده است و استارتاپ پیشرفت های قابل توجهی از خود نشان داده است.
صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر معروف
سرمایه گذاران خطر پذیر در بسیاری از مشاغل و صنایع سرمایه گذاری میکنند و در رشد و کارآفرینی در بسیاری از زمینه ها تاثیر گذار بوده اند اما مدت هاست که تمرکز عموم صندوق های سرمایه گذاری بر روی فناوری و موارد مربوط به آن است، در ادامه این مقاله به بررسی چندین صندوق سرمایه گذاری خطر پذیر موفق میپردازیم.
صندوق سرمایه گذاری Andreesen Horowitz
صندوق سرمایه گذاری andreessen horowitz در سال ۲۰۰۹ توسط Marc Andreesen and Ben Horowitz تاسیس شد، این صندوق سرمایه گذاری در استارتاپ ها و شرکت های در حال رشد در حوزه های فناوری اطلاعات، بازی، شبکه های اجتماعی، تجارت های الکترونیک و ارز های دیجیتال سرمایه گذاری میکند.
صندوق سرمایه گذاری Sequoia Capital
sequoiacap.com یکی دیگر از صندوق های سرمایه گذاری معروف است که در پروژه هایی مانند whats app، Paypal، Linked in، zoom و بسیاری از اینگونه شرکت ها سرمایه گذاری کرده است.
صندوق سرمایه گذاری Combinator
Ycombinator.com از دیگر شرکت هایی سرمایه گذاری خطر پذیر است که در سال ۲۰۰۵ راهاندازی شد، Combinator یکی از بهترین شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر و شتاب دهنده استارتاپ است که در بیش از ۳۰۰۰ پروژه از جمله Dropbox، instacart، Coinbase، Doordash و Reddit سرمایه گذاری کرده است.
مزایا و معایب سرمایه گذاری خطر پذیر
همانند تمام روش های سرمایه گذاری، سرمایه گذاری خطر پذیر یا VC نیز دارای مزایا و معایب خاص خودش است، در ادامه این مثاله به بررسی مزایا و معایب این روش سرمایه گذاری میپردازیم.
مزایا سرمایه گذاری خطر پذیر
هدف شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر این است که کسب و کار شما سریعا رشد کند تا آنها نیز هر چه سریعتر به کسب سود دست پیدا کنند، آغاز کار و رشد سریع نیازمند تزریق سرمایه است که شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر این امر را محقق میکنند.
بسیاری از شرکت های سرمایهگذار خطر پذیر نه تنها سرمایه تزریق میکنند بلکه خود در مدیریت و هدایت شرکت های نو پا مشارکت میکنند، آنها به دلیلی ارتباط های فراوان و تجربیات بالا میتوانند شرکت را در مسیر های درست قرار دهند به سمت پیشرفت هدایت کنند.
در ازای سرمایه و راهنمایی هایی که از سرمایهگذار خطر پذیر برای تاسیس شرکت دریافت میشود سهام شرکت واگذار خواهد شد و نیازی به باز پرداخت پول به سرمایهگذار نیست به همین دلیل اگر پیشرفت شما زمان بیشتری ببرد یا منجر به شکست شود نیاز به بازپرداخت سرمایه نخواهید داشت و تنها زمان و عشقی که در این مسیر خرج کرده اید از دست رفته است و امکان دارد کنترل شرکت یا ایده شکست خورده از دست شما خارج شود.
معایب سرمایه گذاری خطر پذیر
سرمایه گذاران خطر پذیر در ازای سرمایه و مشاوره، سهام شرکت را دریافت میکنند و نسبت به میزان سهامی که دارند در مدیریت و تصمیم گیری های مهم تاثیر گذار خواهند بود، در صورتی که میزان سهام آنها بیشتر باشد تصمیم نهایی را آنها خواهند گرفت و حرف آخر را میزنند، خود این مسئله کنترل کامل را از دست صاحب ایده خارج خواهد کرد و بر روند پیشرفت شرکت تاثیر گذار خواهد بود.
همچنین بسیاری از سرمایه گذاران خطر پذیر به قوانین رقابت پایبند نیستند و احتمال اینکه در رقبای شما نیز سرمایه گذاری کنند وجود دارد، این امر بر روی پیشرفت شرکت تاثیر گذار خواهد بود. شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر به دنبال سود های بالا و بازگشت سرمایه خود در کمترین زمان هستند و شرکت های نوپا برای سود کافی و پیشرفت به زمان نیاز دارند، در این بین امکان دارد تصمیمات سرمایهگذار بر پیشرفت شرکت تاثیر گذار باشد و آینده شرکت را عوض کند.
تفاوت سرمایه گذاری فرشته با سرمایه گذاری خطر پذیر
زمانی که بحث راهاندازی شرکت های نوظهور و استارتاپ ها میشود، سرمایه گذاری خطر پذیر و سرمایه گذاری فرشته برای تامین اعتبار و نقدینگی گزینه های مناسبی هستند اما باید بدانید شباهت این دو روش سرمایه گذاری فقط در همین مسئله است، قبل از راهاندازی کسب و کار و شروع کار بر روی ایده خود، موارد زیادی وجود دارد که باید بررسی شود تا به یک نتیجه قاطع دست پیدا کنید و متوجه شوید کدام سرمایهگذار برای شما مناسب تر است. در ادامه به بررسی تفاوت ها و موارد مربوط به این دو روش سرمایه گذاری میپردازیم.
سرمایه گذاران فرشته افرادی هستند که دارای نقدینگی بالا و سرمایه زیادی میباشند و به دنبال سرمایه گذاری پول خود هستند و میخواهند با سرمایه گذاری از کسب و کار های نوظهور حمایت کنند و در عین حال سود قابل توجهی به دست آورند اما سرمایهگذار خطر پذیر عموما صندوق ها و شرکت های سرمایه گذاری هستند که از جمعآوری پول چندین سرمایهگذار مختلف تشکیل شده اند.
سرمایه گذاران فرشته عموما ریسک گریز تر هستند و به دنبال ریسک های کمتری در سرمایه گذاری نسبت به سرمایه گذاران خطر پذیر میباشند در حالی که صندوق های سرمایه گذاری خطر پذیر ریسک پذیبر تر بود و سطوح خطر بالاتری در سرمایه گذاری را قبول میکنند.
یکی از مهمترین تفاوت ها مبلغی است که در سرمایه گذاری وارد میکنند، عموما سرمایه گذاران فرشته مبلغ کمتری نسبت به صندوف های سرمایه گذاری را وارد بازی میکنند ولی شرکت های سرمایه گذاری خطر پذیر مبالغ بیشتری را برای سرمایه گذاری بر روی هخر پروژه اختصاص میدهند.
سرمایه گذاران فرشته عموما تامین سرمایه میکنند و در مدیریت شرکت نیز میتوانند تا حدودی مشارکت داشته باشند اما سرمایه گذاران خطر پذیر به دنبال سطح بالایی از مشارکت و تصمیم گیری در مورد کاری هستند که در آن سرمایه گذاری کرده اند و اغلب تقاضای جایگاه و کرسی در هیئت مدیره را دارند تا دید کاملی به مسائل مدیریتی و روند شرکت داشته باشند. همچنین مدت زمانی که سرمایه گذاران فرشته میخواهند در دوره سرمایه گذاری برای هر شرکت باشند کمتر از سرمایه گذاران خطر پذیر است.
جمعبندی
شروع هر کار و ایده ای نیازمند سرمایه و اعتبار کافی است، عدم وجود سرمایه کافی عامل شکست خوردن بسیاری از استارتاپ ها میباشد و تامین اعتبار برای آغاز یا ادامه یک پروژه از مهمترین موارد برای ادامه روند پیشرفت آن است. یکی از بهترین راه ها برای تامین اعتبار مالی استارتاپ هایی که به وام ها و سرمایه های بانکی دسترسی ندارند سرمایه گذاری خطر پذیر است.
در این نوع سرمایه گذاری، استارتاپ ها که نیازمند اعتبار هستند به سرمایه گذاران خطر پذیر مراجعه میکنند و ایده خود را ارائه میدهند، کارشناسان به بررسی ایده و پروژه میپردازند و موارد مربوط به آن را بررسی میکنند. در صورت صلاحدید و بررسی شرایط مختلف، اعتبار برای این مسئله به استارتاب واگذار میشود. این تخصیص اعتبار معمولا در روز های اولیه پروژه و قبل از اینکه شرکت به درآمد برسد انجام میشود. به طور کلی سرمایه ای که در استارتاپ ها یا کسب و کارهای کوچک که پتانسیل رشد و پیشرفت زیادی دارند سرمایه گذاری میشود را سرمایهگذاری خطر پذیر میگویند و این واگذاری در ازای سهام آن استارتاپ خواهد بود. در بالا به بررسی موارد مربوط به سرمایه گذاری خطر پذیر پرداختیم، امیدواریم با مقاله بالا، ابهامات و سوالاتی که در این زمینه برای شما ایجاد شده بود برطرف شده باشد.