کاربرد بلاکچین در پرداخت های فرامرزی

کاربرد بلاکچین در پرداخت های فرامرزی، انتقال دارایی، پول و حتی کالاها را آسان کرده است و شما از هر نقطه دنیا با دسترسی به اینترنت می‌توانید اموال خود را جا به جا کنید. بلاکچین با هویتی که در وایت پیپر ساتوشی ناکاموتو درباره پرداخت‌های همتا به همتا ساخته شد، توانست؛ همه مرزها را جا به جا کند. به سختی می‌توان به صنعتی اشاره کرد که با کاربرد بلاکچین در پرداخت‌ فرامرزی به اختلال برخورده باشد.

طبق گزارش بانک جهانی، در حالی که حدود ۷۱۶ میلیارد دلار از پرداخت‌ها به صورت P2P در سال ۲۰۱۹ انجام شده است، نقل و انتقالات برون مرزی یکی از ناخوشایندترین تراکنش‌های مصرف‌کننده است که با زمان‌های پردازش سخت، کارمزدهای بسیار گزاف و فقدان شفافیت، نگران‌کننده است. اما با کاربرد بلاکچین در پرداخت فرامرزی می‌توان این نقاط ضعف را به نقاط قوت تبدیل کرد.

بلاکچین چیست؟

بلاکچین مدت‌هاست که قلمروی متخصصان فناوری و معامله‌گران رمزارز آسان کرده است؛ شما می‌توانید وایت پیپر ساتوشی ناکاموتو را در نظر بگیرید و وعده‌اش مبنی بر متحول کردن صنایع از پرداخت‌های همتا به همتا تا تایید هویت تصور کنید. در این شرایط هیچ پرداخت فرامرزی غیر قابل انجام نخواهد بود.

بلاکچین در واقع بستری برای جابه جایی دارایی است که با تغییر ناپذیری در داده‌ها شرایط را برای امنیت دارایی بیش از پیش فراهم می‌کند. بلاکچین در اصل یک دفتر حسابداری است که حاوی سوابق مالکیت وسایل پرداختی است و امکان مبادله آن دارایی‌ها را بین طرفین فراهم می‌کند. یعنی پرداخت هزینه خدمات و محصولات به روش غیرقابل لغو در یک سیستم ضد دستکاری. شناخته شده‌ترین سیستم‌ها بیت کوین و اتریوم هستند.

روش‌های پرداخت جایگزین

دو سیستم انتقال پرکاربرد وجود دارد:

SWIFT: هزینه‌های بالا، زمان پردازش کند (۲-۵ روز)، بسیاری از بانک‌ها در این زنجیره انتقال شرکت دارند؛ اما در اکثر کشورهایی با بیش از ۱۱۰۰۰ موسسه شریک کار می‌کند.

SEPA (Single Euro Payments Area): بانک‌های اروپایی یک سیستم انتقال سریع مبتنی بر یورو را در سال ۲۰۰۸ راه‌اندازی کردند. ۲۸ کشور را تحت پوشش قرار می‌دهد؛ با زمان انتقال ۵ دقیقه تا ۱ روز که پیشرفت قابل توجهی نسبت به SWIFT دارد. هزینه‌ها نیز به بخش‌هایی از سیستم قدیمی کاهش می‌یابد. یکی دیگر از محدودیت‌های کلیدی ساعات کاری است. ممکن است نتوانید حواله‌های بین بانکی را در آخر هفته ارسال کنید. زمانی که پول نقد شما تمام شد و در آخر هفته در خارج از کشور هستید، این روش اصلا مفید نیست.

Neo-Banks: صرف نظر از این‌که شیک هستند، خدمات آن‌ها بیشتر به سیستم خوب قدیمی SEPA/SWIFT متکی است و حساب‌های بانکی آن‌ها اغلب در بانک‌های سنتی موجود واقع شده است. کارمزدهای بانکی شما کمتر است؛ اما همچنان به فرآیند KYC و سایر الزامات بانکی نیاز دارند. همچنین در اکثر موارد نمی‌توانید به صورت نقدی به این حساب‌ها پرداخت کنید، فقط انتقال از حساب‌های بانکی موجود به نام شما مجاز است.
پرداخت‌های نقدی بسیار دردسرساز، محدودیت‌های گمرکی، خطرات تبدیل ارز و هزینه‌های بالا در بازی هستند. شاید یک گزینه برای معاملات کوچک‌تر بین شرکای که قبلا یکدیگر را می‌شناسند.

Blockchain transfers: برای جایگزینی سیستم‌های انتقال کنترل شده و نگهداری شده با کنترل و نظارت پیشرفته، سیستم‌های مبتنی بر بلاکچین در حدود سال ۲۰۰۵ اختراع شدند که برجسته‌ترین زنجیره در سال ۲۰۰۸ متولد شد: بیت کوین. درک این نکته مهم است که بیت کوین و بلاکچین یکسان نیستند. در حالی که می‌توان از بیت کوین برای نقل و انتقالات خارج از کشور استفاده کرد؛ امکان استفاده از امنیت سیستم‌های بلاکچین و انتقال سایر دارایی‌ها و اشکال پرداخت نیز وجود دارد. فرد باید با دقت برای پرونده تجاری برنامه‌ریزی کند و ارائه دهندگان را بر اساس آن انتخاب کند.

پرداخت بلاکچینی

بسیاری از بلاکچین‌ها ناشناس بودن را ارائه می‌کنند. هویت صاحبان حساب بلاکچین را نمی‌توان مستقیما از زنجیره خواند. این تا زمانی که نیاز به ارزهای واقعی (فیات) تبدیل شده از دارایی‌های دیجیتال خود داشته باشید، صادق است. مگر این‌که این کار را فرابورس انجام دهید، در مقابل پول نقدی که توسط یک شخص خصوصی پرداخت می‌شود، باید از خدمات یک شرکت مبادلات ارزهای دیجیتال (مثل Binance، Bitstamp و…) استفاده کنید. این مکان‌هایی هستند که می‌توانید کوین‌های دیجیتال خود را به پول نقد یا دارایی‌های معادل آن تبدیل کنید.

بایننس حتی یک کارت نقدی EC/MC ارائه می‌دهد که می‌توانید از آن برای برداشت نقدی خودپرداز یا پرداخت‌های کارتی با پشتوانه کوین‌ها و پول نقدی که در حساب خود دارید، استفاده کنید. در صورت استفاده از این خدمات، فرآیند ثبت نام حاوی یک KYC خواهد بود که در آن شما به عنوان مالک دارایی‌های کنترل شده شناسایی می‌شوید. سیستم‌های بلاکچین سیستم‌های انتقال بانکی سنتی را حذف می‌کنند و هر کسی می‌تواند یک حساب ایجاد کند. آن‌ها هزینه‌های انتقال نسبتا پایینی را دریافت می‌کنند که بیشتر به سرعت تراکنش (سوختن سوخت) و نه کل ارزش صرف شده، مرتبط است

سرعت تراکنش معمولا در عرض چند دقیقه (۵ تا ۳۰ دقیقه) بدون هیچ‌گونه نظارت یا دخالت شرکت‌ها یا کارمندان بانک است. اگر مشتریان شما می‌توانند با ارز تعیین شده شما، پرداخت کنند و اگر به پول نقد فوری تبدیل شده آن نیاز ندارید، پرداخت ارز دیجیتال راهی عالی برای انجام تجارت است. اما قیمت کوین‌ها می‌تواند جنون‌وار در نوسان باشد.

کاربرد بلاکچین در پرداخت‌‌ فرامرزی

بانک جهانی میانگین درصد کارمزد تراکنش‌های حواله‌های مرزی را تا سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۰ حدود ۶.۵۱ درصد تخمین می‌زند. این رقم برای تراکنش‌هایی که از طریق بانک‌ها انجام شده‌اند، حتی بیشتر است و به طور میانگین ۱۱ درصد خواهد بود. یک پرداخت بین‌المللی به طور متوسط ۲ تا ۳ روز طول می‌کشد تا تسویه شود.

این کاملا در تضاد با حواله‌های داخلی است که معمولا چند ثانیه طول می‌کشد تا در حساب بانکی شخص نشان داده شود. این امر آغاز کننده اولیه حواله‌های مرزی کارگران مهاجری هستند که برای خانواده‌های خود پول می‌فرستند. بسیاری از آن‌ها برای بخش بزرگی از معیشت خود به این نقل و انتقالات نقدی متکی هستند.

بر اساس گزارش بانک جهانی، حواله‌های ورودی ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی برخی کشورها را تشکیل می‌دهد که در مجموع به ۷۱۶ میلیارد در سال ۲۰۱۹ می‌رسد. کاهش هزینه حواله‌های فرامرزی به عنوان یک اولویت توسط دولت‌های G20 در دهه گذشته اتخاذ شده است. با این که کنسرسیوم بین المللی متعهد شده است که میانگین کارمزد تراکنش را به ۵ درصد کاهش دهد. به نظر می‌رسد که سیستم‌های پرداخت مبتنی بر بلاکچین روشی امیدوارکننده برای دستیابی به این هدف هستند.

مزایای کاربرد بلاکچین در پرداخت های فرامرزی

بسیاری از مسائل مربوط به پرداخت‌ فرامرزی سنتی ناشی از تعداد بالای واسطه‌ها در قالب بانک‌های خبرنگاری است که در پردازش یک تراکنش دخیل هستند. هر واسطه اضافی کارمزد پردازش را افزایش می‌دهد؛ تعداد نقاط شکست را افزایش می‌دهد و خطر تقلب را در مسیر پرداخت افزایش می‌دهد. SWIFT، شبکه پیام‌رسانی پرداخت‌های بین‌المللی که مؤسسات تراکنش‌کننده را در پرداخت‌های بین‌المللی به هم متصل می‌کند؛ بسیار کند است و در معرض نقض‌های امنیتی است.

در سال ۲۰۱۷، بانک مرکزی بنگلادش ۸۱ میلیون دلار از دست داد که هکرها اعتبار کاربری این بانک را برای سیستم به دست آوردند و پول نقد را به حساب‌های فیلیپین و سریلانکا منتقل کردند. علاوه بر این، رعایت مجموعه مقرراتی که هر بانک مشمول آن است، انجام تراکنش را بیش از پیش هزینه‌بر می‌کند.

بلاکچین به بانک‌ها این امکان را می‌دهد که با ارائه روشی امن برای ثبت تراکنش‌ها در یک دفتر کل توزیع شده بدون دخالت مستقیم هیچ واسطه‌ای، از این ریل‌های پرداخت سنتی دور بزنند. بلاکچین همچنین خطر تقلب را کاهش می‌دهد و شانس بیشتری برای انطباق با قوانین حفظ حریم خصوصی داده‌های مصرف کننده ایجاد می‌کند؛ چون اطلاعات تراکنش در یک شبکه دفتر کل توزیع شده ذخیره می‌شود که تغییر آن بدون اجازه همه اعضای شبکه بسیار دشوار است.

ورود به بازار پرداخت فرامرزی مبتنی بر بلاکچین

تعدادی از شرکت‌ها در حال ورود به بازار پرداخت‌ فرامرزی مبتنی بر بلاکچین هستند که از فین‌تک‌های نوپا گرفته تا متصدیان قدیمی صنعت را شامل می‌شود. Ripple Labs Inc نمونه قابل توجهی از یک شرکت فین‌تک است که با ارز XRP و شبکه پرداخت RippleNet در این فضا ظهور کرده است. ریپل ادعا می‌کند که با اجازه دادن به بانک‌ها و سایر موسسات انتقال پول برای پیوستن به شبکه دفتر کل توزیع شده خود و نگهداری وجوه در توکن‌های XRP، تسویه و تبادل ارز برون مرزی را در زمان واقعی تقویت می‌کند.

به گفته مدیر ارشد فناوری ریپل، دیوید شوارتز، انجام یک تراکنش به طور متوسط بیش از ۵-۷ ثانیه طول نمی‌کشد. ماهیت غیرمتمرکز شبکه یک جایگزین بدون درز برای مخازن سنتی هزینه‌های بالا ارائه می‌کند که در نتیجه جابجایی وجوه بین حساب‌های گزارش‌دهنده، سرعت کند سیستم سوئیفت و عدم شفافیت که با مسیرهای سنتی پرداخت برون مرزی همراه است، ایجاد می‌شود.

به گزارش کوین تلگراف، در سال ۲۰۱۹، بانک PNC اولین بانک ایالات متحده بود که به شبکه ریپل پیوست و خدمات پرداخت فرامرزی خود را به مشتریان شرکتی خود ارائه کرد. دیگر اعضای برجسته شبکه ریپل سانتاندر، مسترکارت و امریکن اکسپرس هستند. سال گذشته، ریپل نسخه بتای Payburner را راه‌اندازی کرد که یک سیستم پرداخت یکپارچه و کیف پول دیجیتال را به کاربران در سراسر جهان ارائه می‌کند که این امکان را می‌دهد تا در عرض چند ثانیه پرداخت‌های P2P و P2B را در XRP انجام دهند.

Payburner را می‌توان به عنوان یک افزونه مرورگر در Google Chrome و Brave نصب کرد و آن را به یک ویژگی آسان در دسترس در محیط دیجیتال موجود کاربر تبدیل کرد.

پرداخت در شبکه IBM به وسیله استلار

آی‌بی‌ام نیز با سیستم پرداخت‌های بین‌المللی دفتر کل توزیع‌شده آزمایشی خود به نام IBM World Wire به این راه پیوسته است و به اعضا اجازه می‌دهد، وجوه خود را انتقال دهند و ارزهای رمزنگاری شده Stellar را مبادله کنند. در زمان راه‌اندازی، آی‌بی‌ام ادعا کرد که این شبکه از پرداخت‌ها در ۷۰ کشور، ۵۰ ارز و ۴۵ نقطه بانکی پشتیبانی می‌کند.

Stellar به کاربران اجازه می‌دهد تا به شبکه منبع باز خود دسترسی داشته باشند و از API خود برای استفاده از فناوری خود در موارد استفاده خاص استفاده کنند. با وجود خدمات رسانی به مشتریان شرکتی، IBM امیدوار است هزینه حواله‌های بین المللی را برای کاربران نهایی نیز کاهش دهد.

پذیرش عمومی بلاکچین در پرداخت فرامرزی

پرداخت‌های مبتنی بر بلاکچین مدت زیادی است که وجود داشته است؛ اما مصرف‌کنندگان عجله نکرده‌اند که آن‌ها را به عنوان روش انتقال ارزش ترجیحی خود انتخاب کنند. از زمان پیدایش ارزهای رمزنگاری شده، بزرگترین مانع برای پذیرش گسترده، مشکل در خرید ارزهای دیجیتال برای کاربران غیرعادی و همچنین عدم ثبات در ارزش آن‌ها بوده است. در طول سه سال گذشته، قیمت بیت‌کوین از پایین‌ترین حد ۴۰۰۰ دلار به بیش از ۴۰۰۰۰ دلار در هفته‌های اول سال ۲۰۲۱ در نوسان بوده است. مانع آخر، تازگی نسبی فناوری بلاکچین و عدم پذیرش توسط مصرف‌کنندگان است.

این امر توسط اکثر پاسخ دهندگان در نظرسنجی پرداخت‌های آمریکای شمالی پاییز ۲۰۲۰ نشان داده می‌دهد که با ارزهای دیجیتال آشنایی ندارند و تنها ۱۵ درصد از پاسخ دهندگان ادعا می‌کنند، دارایی‌های رمزنگاری شده دارند. اقدام اخیر پی پال برای ارائه گزینه‌ای به کاربران برای ارسال پرداخت‌های P2P در چهار ارز دیجیتال مختلف، گام بزرگی برای پذیرش گسترده بلاکچین در پرداخت‌ فرامرزی است. این کار با مشارکت Paxos، ارائه‌دهنده ارزهای دیجیتال و پرداخت‌های سفارشی استیبل کوین برای مشتریان شرکتی انجام شد.

رگولاتورها در حال بازی با فناوری

سال ۲۰۲۰ نقطه عطف مهمی برای ارزهای دیجیتال و بلاکچین بوده است؛ چون دولت‌ها در سراسر جهان با گسترش چارچوب‌های نظارتی برای صنعت، از فناوری بلاکچین استقبال می‌کنند. IRS از سال ۲۰۱۴، ارزهای رمزنگاری شده را دارایی مشروع در نظر گرفته است و راهنمایی‌های بیشتری را در رابطه با مالیات بر دارایی‌های رمزنگاری شده در سال ۲۰۱۹ صادر کرده است. سال گذشته، دولت چین با راه‌اندازی یوان دیجیتال تا مرز ایجاد اولین ارز دیجیتال بانک مرکزی پیش رفت.

دولت روسیه اصلاحیه نظارتی گسترده‌ای را در قانون ارزهای دیجیتال موجود خود به تصویب رساند که تجارت ارزهای دیجیتال را به طور رسمی قانونی می‌کند و شهروندان را ملزم می‌کند تا دارایی‌های رمزنگاری خود را گزارش دهند. این واقعیت که دولت‌ها در سراسر جهان در حال حرکت به سمت فضای نظارتی ارز مجازی هستند، نشان می‌دهد که پیشرفت فناوری‌های بلاکچین برای پرداخت‌ فرامرزی ممکن است در سال‌های آتی شاهد پذیرش گسترده باشد. این به ویژه در مورد پرداخت‌ فرامرزی در کشورهای دارای دولت‌هایی که تحت تحریم هستند و تهدید به اخراج از شبکه پرداخت سوئیفت شده‌‎اند، صادق خواهد بود.

موانع پرداخت های برون مرزی بلاکچین

بزرگ‌ترین موانع برای پذیرش پرداخت‌های بلاکچین برون مرزی، عدم شفافیت در محیط نظارتی و علاقه محدود در میان بازیگران فعلی در بازار است. Taavet Hinrikus، مدیرعامل TransferWise، یک شرکت فین‌تک که پرداخت‌ فرامرزی سریع P2P را با کسری از هزینه سنتی ارائه می‌دهد، در سال ۲۰۱۸ اظهار داشت که تا زمانی که بانک‌های بیشتری به شبکه نپیوندند، مزایایی برای پذیرش ریپل برای شرکتش نمی‌بیند.

Hinrikus تردید خود را در مورد توانایی ریپل برای ارائه کارایی عملیاتی بیشتر به سیستم انتقال شرکت خود، که همچنین سیستم SWIFT را برای سرعت بخشیدن به پرداخت‌ها و کاهش هزینه‌ها دور می‌زند، ابراز کرد. وسترن یونیون، بازیگر سنتی‌تر در فضای پرداخت‌های بین‌المللی، قبلا تردید خود را نسبت به استفاده از فناوری‌های بلاکچین نشان داده بود و تصمیم گرفت از پیوستن به ریپل صرف‌نظر کند.

سپس در سال ۲۰۱۹، وسترن یونیون قراردادی با Coins.ph، یک استارت آپ بلاکچینی مستقر در فیلیپین امضا کرد. این مشارکت به کاربران P2P اپلیکیشن Coins.ph اجازه می‌دهد تا از طریق Western Union پول ارسال و دریافت کنند. اگرچه به خودی خود یک نوآوری در بلاکچین نیست؛ اما نشان دهنده تمایل Western Union برای حفظ ارتباط با صنعت است. مانع دیگر بر سر راه صعود بلاکچین در فضای پرداخت‌های بین المللی، ابهامات نظارتی مختلف پیرامون این صنعت است.

ریپل در حال حاضر موضوع شکایتی است که توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده در پاسخ به استفاده آن‌ها از توکن‌های XRP برای جمع‌آوری سرمایه ارائه شده است. SEC ادعا می‌کند که ریپل ۱.۳ میلیارد دلار اوراق بهادار ثبت نشده فروخته است و از درآمد حاصله برای جمع‌آوری سرمایه برای پلتفرم و تقویت ثروت شخصی رهبری شرکت استفاده می‌کند. ریپل معتقد است که XRP یک ارز است تا یک اوراق بهادار و در نتیجه، به همان شکلی که طبقات دارایی که ابزارهای سرمایه‌گذاری را تشکیل می‌دهند، تحت حوزه نظارتی SEC قرار نمی‌گیرد.

این شکایت باعث شده است که برخی از سرمایه‌گذاران از ریپل دور شوند؛ مثل شرکت مدیریت دارایی ارزهای دیجیتال، Grayscale.com، که تمام دارایی‌های XRP خود را واگذار کرد. نتیجه دادرسی که اولین مورد آن در ۲۲ فوریه برگزار خواهد شد، نه تنها سرنوشت بزرگ‌ترین بازیگر این صنعت را تعیین می‌کند، بلکه لحن را برای چشم‌انداز نظارتی کل صنعت ارزهای دیجیتال تعیین می‌کند.

کلام آخر کاربرد بلاکچین در پرداخت فرامرزی

ظهور راه حل‌های بلاکچین در فضای پرداخت‌ فرامرزی خبر خوبی هم برای مصرف کنندگان و برای بانک‌هایی است که در پذیرش این فناوری فعال هستند. به احتمال زیاد دوران انتظار ۳-۴ روزه برای تسویه حساب و کارمزدهای ۸ درصدی رو به پایان است و مصرف‌کنندگان می‌توانند، از انتقال پول بین‌المللی سریع‌تر و مطمئن‌تر بهره‌مند شوند. بانک‌هایی که از این فناوری استفاده می‌کنند نیز احتمالا سود خواهند برد، چون به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از بازارهای ضعیف بهره ببرند و با کاهش برخی از هزینه‌های عملیاتی مرتبط با ریل‌های پرداخت بین‌المللی سنتی، سود نهایی خود را بهبود بخشند.

سوالات متداول کاربرد بلاکچین در پرداخت فرامرزی